Yunanistan’dan sonra Bulgaristan da Makedonya’nın AB üyeliğini veto etmekle tehdit etmeye başladı. Üsküp’ü Bulgaristan’a karşı nefret ideolojisi yürütüyor olmakla suçlayan Sofya, Makedonya’nın AB’ye üyelik müzakerelerine başlamaya hazır olmadığı mesajını verdi. Bulgaristan Makedonya’yı anayasal ismiyle tanıyan ilk ülke olduysa da, iki ülke arası ilişkiler geçmişin gölgesinde kalmaya devam ediyor. 1878 tarihli Berlin Kongresi’nden sonra Balkan ülkeleri arasındaki ilişkiler büyük ölçüde Makedonya’nın elde edilmesine veya bölüştürülmesine odaklanmıştı. Yunanlar antik döneme, Bulgarlar ve Sırplar ise Orta Çağ’a ait bazı hak iddialarını ileri sürerek, Osmanlı döneminde daha geniş sınırları olan Makedonya’ya sahip olmaya çalıştı. Günümüzde ne Bulgaristan, ne Sırbistan ne de Yunanistan’ın Makedonya Cumhuriyeti toprakları üzerinde gözü yoktur. Ama geçmişten devralınan yük nedeniyle, Üsküp söz konusu üç komşusuyla, özellikle de Yunanistan ve Bulgaristan’la bazı sorunlar yaşamaya devam ediyor. Yunan ve Bulgar tezine göre, bugünkü Makedonya tarihte hiçbir zaman var olmamış ve İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ideolojik sebeplerden dolayı yaratılmıştır. Bu yöndeki tez ise Makedonlar tarafından büyük bir öfkeyle eleştiriliyor. Atina, “Makedonya” isminin Yunanların tarihsel bir mirası olduğunu belirterek, yıllarca Makedonya’yı anayasal ismiyle tanımayı reddediyor. Dahası, Atina Makedonya ismini değiştirmeden, bu ülkenin NATO ve AB üyeliğini veto etmeye devam edeceğini tekrarlayıp duruyor. Makedonya 2005’te AB’ye aday ülke statüsü tanınmış olmasına rağmen, Yunanistan’ın tutumu nedeniyle üyelik müzakerelerinin başlatılması hep ertelendi. Bu durum 2006 yılından bu yana Makedonlar arasında milliyetçiliğin tırmanmasına neden oldu. Yunanistan’ın tetiklediği Makedon milliyetçiliği ise Bulgaristan’la olan ilişkilere de olumsuz yansıdı. Her şeyden önce Bulgaristan’ın Makedonları bir millet ve Makedoncayı bir dil olarak tanımaktan çekiniyor olması nedeniyle Makedon tarihçileri Sofya’yı, 19. ve 20. yüzyıllara ait Makedonya politikalarından tamamen vazgeçmemiş olmakla suçlama eğilimindedir. Günümüzde de Makedonların Bulgar olduğu ve Makedoncanın Bulgarca dilinin bir şivesi olduğu yönündeki kanat Bulgaristan’da yaygındır. Son yıllarda ise Sofya’nın Makedonya vatandaşlarına kolaylaştırılmış bir prosedürle Bulgar pasaportu veriyor olması Üsküp’ü oldukça rahatsız ediyor. Her yıl yüzlerce Makedon gencin burslu olarak Bulgar üniversitelerine kayıtlarını yaptırıyor olması da, Makedonya’da tartışma ve endişelere neden oluyor. Bazı Makedon politikacılar ve medya kaynakları, bu tür uygulamalarla Bulgaristan’ın Makedonya’yı Bulgarlaştırmak suretiyle kendi topraklarına katmaya çalıştığına inanıyor. Sofya açısından bakıldığında, Makedonya’da Bulgaristan’a yönelik yürütülen milliyetçi eleştirilerin yanı sıra, Makedonya hükümetinin “Üsküp 2014” projesinin de Bulgaristan’ı rahatsız ettiği anlaşılıyor. Yunanistan’la yaşanan isim sorunu kapsamında geliştirilen “Üsküp 2014” projesiyle Makedonya hükümeti, antik Makedon devletinin nüfus yapısının etnik ve kültürel açıdan homojen olmadığı gerçeğini ortaya koymaya çalışıyor. Bunu da bugünkü Makedon ulusunun köklerini antik Makedon devletine kadar uzatma çabalarıyla ortaya koyuyor. Bir başka ifadeyle Üsküp 2014 projesiyle Makedonya hükümeti, Büyük İskender’in antik devleti, Orta Çağ Balkan yöneticilerinden Çar Samuil ve modern Makedonya arasında tarihsel bağlantıları kanıtlamaya çalışıyor. Eski Yugoslavya tarihçileri de Çar Samuil’i Makedon olarak göstermeye çalışmış ise de, Sofya için Samuil tartışmasız bir şekilde Bulgardır. Nitekim Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov Üsküp’ü, Bulgar tarihinin bir kısmına sahip çıkmaya çalışıyor olmakla da suçluyor. Bulgaristan ile Makedonya arasındaki ilişkilerde diğer bazı sorunlar da bulunuyor. Ancak galiba AB’ye aday bir ülke olarak Makedonya, tarih tartışmaları nedeniyle Birliğin kapısı önünde bir süre daha bekletilmeye devam edecek.
© 2009-2025 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
SIRBİSTAN EN ZENGİN İŞADAMINI TUTUKLADI
Erhan TÜRBEDAR 25.12.2012 -
KARADAĞ SEÇİMLERİ AZINLIKLARIN ÖNEMİNE İŞARET ETTİ
Erhan TÜRBEDAR 21.10.2012 -
ARNAVUTLUK BAĞIMSIZLIĞININ 100. YILI
Erhan TÜRBEDAR 27.11.2012 -
BATI BALKANLAR’IN AB’YE KATILIM SÜRECİ KRİZ İÇİNDE Mİ?
Erhan TÜRBEDAR 12.12.2012 -
SIRBİSTAN’DAN MAHKEME KARARINA FIRTINALI TEPKİLER
Erhan TÜRBEDAR 20.11.2012
-
BALKANLARDA İSTEKSİZ AB GENİŞLEMESİ - DAILY SABAH - 14.05.2018
Teoman Ertuğrul TULUN 23.05.2018 -
STRATEGICALLY MUM: THE SILENCE OF ARMENIANS (PART THREE) - 08.2021
Iver TORIKIAN 23.11.2021 -
RUM KİLİSESİ’NİN GERÇEK OYUNU
Prof. Dr. Ata 15.01.2013 -
OPINION: GENOCIDE TALKS A BETRAYAL TO THE NAMA, HERERO DESCENDANTS - NEW ERA LIVE - 21.05.2021
New Era Live 25.05.2021 -
TÜRKİYE'DEN ERMENİ TERÖRİSTE SIKI TAKİP – ANADOLU AJANSI - 31.07.2019
Tuğrul ÇAM 01.08.2019