Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği - Iver Torikian

Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği

Author : Iver Torikian
Translator : Ahmet Can Öktem
Forward : Hazel Çağan Elbir
Year : 2021
Language : Turkish
ISBN : 978-605-69199-8-5
Price : 50.00 TL

Download PDF

Ağustos 2021'de AVİM'e Japonya'dan bir mektup ulaşmıştır. Söz konusu mektup, ailesi bir zamanlar İstanbul'da ikamet etmiş bir Ermeni olan İver Torikian tarafından gönderilmiştir. Torikian, mektubu Türk-Ermeni ilişkilerinde yanlış bilinenlerin sorgulanmasını istediği için yazdığını belirtmiştir.

Ermeni asıllı bir araştırmacının özgür bir ortamda ve nesnellik ile samimi görüşlerini yansıtan bu mektubunu AVİM olarak beş güne yayarak bölümler halinde internet sayfamızdan yayınlamıştık. Mektubun tamamını bu yayınımızda hem Türkçe hem de İngilizce olarak okuyabilirsiniz.

Ağustos ayında bu mektup AVİM’e ulaşmadan önce, Haziran 2021’de Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen Antalya Diplomasi Forumu’nda konuşmacı olarak davet edilen Ermeni Tarihçi Gerard Jirair Liberadian ile tanışma ve görüşme fırsatı buldum. Görüşmemiz sırasında Libaridian da tek yanlı Ermeni iddialarına ilişkin olarak radikal görüşler yerine daha uzlaşmacı ve normalleşmeye yeşil ışık yakan görüşlerini aktarmıştı. 

Ermenistan Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan’ın danışmanlığını yapan Tarihçi Libaridian, 20 Haziran 2021 tarihinde yapılan seçimlere ve Azerbaycan ile yaşanan ihtilafa ilişkin görüşlerinde, Ermenistan’ın kendisini bölgenin bir parçası olarak görmesi gerektiğine dikkat çekmişti. Paneldeki konuşması sırasında doğrudan müzakerelerin başlaması gerektiğini vurgulayan Libaridian, Türkiye ve Ermenistan arasında normalleşme adımlarının atılması gerektiğinin altını çizmişti. Ayrıca Libaridian, Türkiye’nin normalleşmeye hazır olduğunu ancak Ermenistan’ın daha kat etmesi gereken uzun bir yol olduğunu belirtmişti. Libaridian ayrıca, Ermenistan’da normalleşme karşıtı propaganda faaliyetlerinin sürdüğünün altını çizmişti. Dolayısıyla, bu kitabı yayınlarken tek bir bireyin söyledikleri ile değil, pek çok farklı kaynağın da benzer fikirleri savunduğunu görerek cesaretlendiğimi söylemek isterim. 

Ermeni meselesi ile ilgili çalışmalar genellikle tek taraflı olarak ele alınmaktadır. Ancak dengeli bir şekilde tüm görüşlere önem verilmesi temelinde hareket edilmesi gerekmektedir. Karşılıklı acılar yaşanmıştır. Ancak Ermenilerin yalnız kendilerinin mağdur olduklarını öne sürmeleri tarihi gerçeklerle örtüşmemektedir ve Türkiye’yi ve Türk halkını derinden yaralamaktadır. Hukuken kanıtlanmamış iddiaları ile Türkiye’yi ve Türk halkını suçlamaları kabul edilemez bir durumdur. Ortak tarihi geçmişin her iki tarafın da canını yaktığı bir gerçektir. Bu noktada, her iki tarafın da yara aldığını ifade eden bir Ermeni görüşünün olması, konuya objektif yaklaşılabildiğini de göstermiştir. Bu sebeple, Iver Torikian’ın bu nesnel görüşlerini bir kitap halinde yayınlamanın hem Türkiye’nin hem de Ermenistan’ın ortak yararına hizmet ettiğini ve gelişmesini arzuladığımız ilişkilere katkı sağlayacağına inanıyorum.