Review Of Armenian Studies - Sayı / Issue: 43

Review Of Armenian Studies

Sayı : 43
Yıl : 2021
Fiyat : 45.00 TL

PDF İndir
Editörün Notu

Her zaman olduğu gibi dergimizin 43’üncü sayısına da “Facts and Comments” (“Olaylar ve Yorumlar”) başlıklı makale ile başlıyoruz. Bu makale Ocak-Temmuz 2021 dönemi içerisindeki Türkiye-Ermenistan ilişkilerini ve Ermenistan’la ilgili iç ve dış gelişmeleri ele almaktadır. Bu dönemde Ermenistan 2020 Karabaş Savaşının sonuçları sebebiyle yurtiçinde ciddi bir istikrarsızlık yaşamıştır. Bu istikrarsızlık içerisinde Ermeni hükümeti bölgesel işbirliğine dayalı gerçekçi ve barışçıl bir politika ile hayalperest ve intikamcı bir politika arasında yalpalamıştır. Savaşta Azerbaycan’a karşı yaşanan yenilgi, Ermenistan’ın Rusya’ya olan bağımlılığını arttırmış, ülkenin Batı ile Rusya arasında ikili oynama marjını daraltmıştır. Savaş ve devamında gelen ateşkes anlaşmasının Karabağ’ın Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü içinde yer aldığını kanıtlamasına, statü konusunun münhasıran Karabağ’da yaşayan Ermeni azınlığa tanınacak haklara inhisar ettiğini göstermesine rağmen, Ermenistan Batı ile temaslarında Karabağ üzerinde hak iddia etme girişimlerini sürdürmüştür. Batı’nın Ermenistan’ı bir kez daha bu iddialarında destekleyen, hatta teşvik eden izansız tutumu şaşırtıcı olmamıştır. Türkiye ise bir yandan düşman olarak tanımlanırken, diğer taraftan sağlayacağı çıkar açık olan bölgesel işbirliği ve komşuluk ilişkilerinin nasıl geliştirilebileceği arayışı gündeme gelmiştir. Ülkedeki istikrarsızlık ve hükümete yöneltilen ağır eleştiriler erken seçime gidilmesini sebep olmuş, seçim Başbakan Nikol Paşinyan’ın ezici oy üstünlüğü elde ettiği zaferle sonuçlanmıştır.

Nigar Gozalova ve Eldar Amirov, “The South Caucasus In 1905-1906 According To ‘The New York Times’ Coverage” (“‘The New York Times’ Kayıtlarına Göre 1905-1906 Arası Güney Kafkasya”) başlıklı makalelerinde; 1905-1906 yıllarında Güney Kafkasya’da gerçekleşen Ermeni-Azerbaycan Türkü çatışmalarını konu alan gazete haberlerini değerlendirmektedir. Değerlendirme için yazarlar, o dönemde dünyanın önde gelen gazetelerinden birisi olması sebebiyle the New York Times (NYT) gazetesini seçmişlerdir (gazete, bugün de aynı prestijli konumda bulunmaktadır). Bu değerlendirme, yazarların özellikle Batı kamuoyuna çatışmaların nasıl yansıtıldığını ve kamuoyunun bu çatışmaları nasıl algıladığını anlamasını sağlamaktadır. Makale, NYT’nin çatışmalarla ilgili olayları yakından takip ettiğini ve pek çok rapor hazırladığını ortaya koymaktadır. Ancak makale aynı zamanda bu raporların objektif olmadığını, zira çarpışmaların karmaşık bağlamına ve iki tarafın ciddi kayıplar verdiğine dair olgulara atıf yapılmış olsa da Azerbaycan Türklerinin esas suçlu tarafmış gibi yansıtıldığını ortaya koymaktadır. Azerbaycan’ın Ermenistan’la yaptığı 2020 Karabağ Savaşı ve yıllardır Ermenistan tarafından işgal edilen topraklarını geri alma çabaları esnasında maruz kaldığı haksız muameleden anlaşılacağı üzere, etnik çarpışmalarla ilgili haksız haberler yapılmasına sebep olan batılı zihniyet bugün de devam etmektedir.

Elif Hatun Kılıçbeyli, “Red Army Propaganda In The Armenian Soviet Socialist Republic: An Investigation On Posters” (“Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Kızıl Ordu Propagandası: Afişler Üzerinden Yapılan Bir İnceleme”) başlıklı makalesinde, Kızıl Ordu’yu ve Ermenistan’ın Sovyetler Birliğine zorla dahil edilmesini övmek için tasarlanan Sovyet dönemi posterlerini incelemek için “göstergebilim modeli” adlı özel bir yöntem kullanmaktadır. Kılıçbeyli ilk olarak Kızıl Ordu’nun oluşturulma sürecini ve “ideoloji” ve “propaganda” kelimelerinden ne anlaşılması gerektiğini araştırmaktadır. Tarihi ve kuramsal bağlamı oluşturulan yazar, sonrasında Sovyet dönemi posterlerini inceleyerek, bu posterlerin halka aktarmaya çalıştığı doğrudan ve dolaylı anlamları ve halk üzerinde yaratmayı amaçladığı etkileri açıklamaktadır. Yazarın incelemesi; Sovyet yetkililerin Kızıl Ordu propaganda posterleri üzerinden Kızıl Ordu’nun Ermenistan’ı Sovyetler Birliğine dahil etmesinin ideolojik amacını açıklamaya çalıştığını ve Kızıl Ordu’nun Sovyetler Birliğinin iç ve dış güvenliğini sağlamak konusundaki “vazgeçilmez” rolünü vurgu yaptığını ortaya koymaktadır.

Maxime Gauin, “Aurore Bruna’s Anti-History Of The Ankara Agreement” (“Aurore Bruna’nın Ankara Antlaşması Hakkındaki Çarpık Tarihçesi”) başlıklı yazısında, Marsilya’nın Ermeni Hayırseverler Genel Birliği (AGBU) Başkanı Aurore Bruna’nın L’Accord d’Angora de 1921. Théâtre des relations franco-kémalistes et du destin de la Cilicie (Türkçe: 1921 Ankara Antlaşması: Fransız-Kemalist İlişkileri Sahnesi ve Kilikya’nın Kaderi) başlıklı yüksek lisans tezinin 2018 tarihli kitap versiyonunu değerlendirmektedir. Gauin; kitabın “Ermeni milliyetçilerin Türkiye, Fransız diplomasisi ve 1920-1923 yıllarındaki Fransız basının çoğunluğuna yönelik [haksız] geleneksel şikâyetlerinin çoğunluğunun bir tekrarı” olduğunu belirtmektedir. Gauin; kitapta çeşitli olgusal hatalar bulunduğuna ve Mustafa Kemal Atatürk önderliğindeki milli mücadele, Fransa ve militan Ermeni milliyetçileri arasında gerçekleşen olayların yanlış bir şekilde yorumlandığına işaret etmektedir. Daha vahim olanı ise, yazarın kendisi tarafından yapılan atıfların bazılarının -dikkatlice incelendiği zaman- yazarın savlarıyla çelişmesidir. Gauin bu sebeple Bruna’nın kitabının barındırdığı sayısız ciddi kusur sebebiyle akademik bir çalışma olarak nitelendirilemeyeceğini savunmaktadır. Gauin’e göre Bruna’nın kitabı; bir akademik tarih çalışmasının ne olması gerektiğinin tam zıttını temsil eden, propagandist siyasi broşür olarak görülmelidir.

İyi okumalar dileği ile ve saygılarımızla,

Editör

İçindekiler

Yazarlar: s. 5

Editörün Notu: s. 7

MAKALELER: s. 9

Alev KILIÇ - “Facts and Comments” (“Olaylar ve Yorumlar”) - s. 9 (Başyazı)

Nigar GOZALOVA and Eldar AMIROV - “The South Caucasus In 1905-1906 According To ‘The New York Times’ Coverage” (“‘The New York Times’ Kayıtlarına Göre 1905-1906 Arası Güney Kafkasya”): s. 83 (Araştırma Makalesi)

Elif Hatun KILIÇBEYLİ - “Red Army Propaganda In The Armenian Soviet Socialist Republic: An Investigation On Posters” (“Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Kızıl Ordu Propagandası: Afişler Üzerinden Yapılan Bir İnceleme”): s. 109 (Araştırma Makalesi)

Maxime GAUIN - “Review Essay: Aurore Brunaʼs Anti-History Of The Ankara Agreement” (“Değerlendirme Yazısı: Aurore Brunaʼnın Ankara Antlaşması Hakkındaki Çarpık Tarihçesi”): s. 141 (Diğer)

Yazarlar

Alev KILIÇ graduated from the Faculty of Political Sciences of Ankara University in 1968. The next year, he joined the Ministry of Foreign Affairs of Turkey. Kılıç served as Ambassador to F.R. of Yugoslavia between 1996 and 1998 and Ambassador/Permanent Representative to the Council of Europe in Strasbourg between 1998 and 2001. In 2001-2004, he served as the Deputy Undersecretary for Economic Affairs of the Ministry. He served as Ambassador to Switzerland (2004-2009) and Ambassador to Mexican United States (2009-2011). He retired from the Ministry in 2011. Ambassador (R) Kılıç has been the Director of Center for Eurasian Studies (AVİM) since 2013.

 

Associate Professor Nigar R. GOZALOVA graduated from Baku State University with honors in 2000. In 2006, at the post-graduate school at the Institute of History of Azerbaijan National Academy of Sciences (ANAS) in Baku, she successfully defended her PhD in History. Assoc. Prof. Gozalova currently serves as a Senior Researcher at the Institute of History of ANAS. Her fields of interest are International Relations & Area Studies, and History of Iran and the South Caucasus. She has studied the history of this region focusing on the time span between the 18th and 20th centuries. Assoc. Prof. Gozalova is the author of numerous articles as well as a number of chapters in collective monographs (London-New York: Routledge, 2015 ; Istanbul: Mahya Yayıncılık, 2016).

 

Associate Professor Eldar G. AMIROV possesses a PhD degree in Political Science. He currently serves as the Chairman of the President Secretariat of the Azerbaijan National Academy of Sciences (ANAS) in Baku. His fields of interest are the issues of political and socio-political history of Azerbaijan and the Middle East.  Assoc. Prof. Amirov is the author of numerous books and articles, as well as a number of chapters in collective monographs.

 

Associate Professor Elif Hatun ÖNAL-KILIÇBEYLİ obtained her undergraduate degree from the Faculty Economics and Administrative Sciences at Çukurova University (Adana) and pursued her doctoral level studies at the Institute of Oriental Studies at the Russian Academy of Sciences. She served as an instructor at the Lomonosov Moscow State University for 2.5 years, and as a visiting teaching fellow at the University of Padua (Italy), Bodø University College (Norway), and Lazarski University (Poland). Receiving the Research Scholarship of the Council of Higher Education of Turkey (YÖK), she attended University of Turku (Finland). She engaged in active academic collaboration with Jean Monnet, NATO, OSCE, the EU Commission (Brussels), and the Delegation of the EU to Turkey. Assoc. Prof. Önal-Kılıçbeyli served as an academic member of the Faculty Economics and Administrative Sciences at Çukurova University until 2017, and currently as an academic member of the Department of International Relations of the Faculty of Social Sciences at the Adana Alparslan Türkeş Science and Techonolgy University. Assoc. Prof. Önal-Kılıçbeyli’s topics of research are international economic relations, political communication, area studies and geopolitics, political power, and culture. Her areas of research are the Soviet Union and post-Soviet Russia, Central Asian republics, the Caspian Basin, and the Turkish world (historical Turkistan). 

 

Dr. Maxime GAUIN has an MA in History from Paris-I-Sorbonne University and an PhD from the Department of History of Middle East Technical University (Ankara). He currently serves as a Scholar in Residence at the Center for Eurasian Studies (AVİM). Dr. Gauin has published articles in several academic journals, such as the European Journal of International Law, the Journal of Muslim Minority Affairs and the Journal of South Asian and Middle Eastern Studies, as well as chapters for academic books, including Edward J. Erickson (ed.), A Global History of Relocation in Counterinsurgency Warfare (2019). He regularly contributes to different newspapers with his commentaries.