Roma Katolik Kilisesi’nin ruhani ve dünyevi lideri Papa Fransuva, 6 Haziran günü Bosna Hersek’e resmi bir ziyarette bulunmuştur. Papa Hazretleri, Bosna Hersek’te resmi temaslarda bulunmuş, Bosna Hersek’in hem dünya hem de özel olarak Avrupa için önemine vurgu yapmış ve barış çağrısında bulunmuştur.

Ancak Bosna Hersek halkı için manevi anlamda çok önem arz edecek bir şeyi yapmamıştır: Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararı ile kurulan, Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinin soykırım teşkil ettiğine dair karar kıldığı Srebrenitsa Soykırımından hiçbir şekilde bahsetmemiştir. Srebrenitsa’da katledilen kurbanların aile mensuplarının ve Bosna Hersek İslam Birliği Başkanı Hüseyin Kavazoviç’in bu yöndeki çağrılarına rağmen, Papa Fransuva, yetkili bir mahkemenin gerçekleştiğini tescillediği bir soykırımdan hiçbir şekilde bahsetmemeyi tercih etmiştir.

Ancak Papa Fransuva bir yandan da Vatikan’da 12 Nisan günü yaptığı bir ayinde,[i] hakkında yetkili mahkeme kararı bulunmayan ve son derece ihtilaflı bir konu olan 1915 Olaylarının soykırım olduğunu ima etmiştir. Papa, aynı ayin sırasında Srebrenitsa Soykırımı’ndan sadece “toplu kıyım” olarak bahsetmiştir. Papa’nın bu ayinde sergilediği tutumda; Ermenistan, Ermeni diasporası ve Ermeni Apostolik Kilisesinin lobicilik faaliyetlerinin etkili olduğu bilinmektedir.

Papa Fransuva’nın bu çelişkili tutumu bununla da sınırlı değildir. Kendisi, bahsi geçen ayinde 1915 Olaylarının “20. Yüzyılın ilk soykırımı” olduğu imasını yapmıştır. Bunu yaparak Namibya halkının soykırım olarak nitelendirdiği 1904-1908 arasında Alman Güneybatı Afrikası’nda (günümüz Namibyası) Alman sömürgeci güçleri tarafından gerçekleşen Herero ve Nama katliamlarını göz ardı etmiştir.[ii] İhtilaflı tarihi olayları soykırım olarak nitelendirmekten kaçınmayan Papa Fransuva, 1904-1908’de gerçekleşen olayları bir kenara bırakıp, 1915 Olaylarına 20. Yüzyılın ilk soykırımı nitelendirmesi yapmayı tercih etmiştir.

Papa Fransuva’nın söyledikleri ve söylemedikleri bir arada incelendiğinde, kendisinin uyguladığı bir çifte standart ortaya çıkmaktadır. Papa, tarihi olaylarda Hristiyan ve Müslüman ayrımı yaparak seçici söylemler ortaya koymaktadır.

1904-1908’de Herero ve Nama kabilelerine karşı gerçekleştirilen katliam, Alman Güneybatı Afrikası’nın sömürgeci Alman yönetiminin emriyle onun askeri birlikleri tarafından yapılmıştır. Srebrenitsa’da gerçekleştirilen ve kesinkes soykırım niteliği taşıyan katliam, paramiliter Sırp birlikleri tarafından yapılmıştır. Katliamları gerçekleştiren iki grup da Hristiyan kimliğine sahipti. Papa Fransuva, birisi hakkında soykırım iddiası,  diğerinde ise kesinkes soykırım olgusu bulunan bu iki Hristiyan grubun gerçekleştirdiği katliamları geri plana atmıştır. Bunun yerine hem Müslümanların ve hem de Hristiyanların pek çok kayıp verdiği 1915 Olaylarında, Ermenilerin iddialarını cımbızla ayıklayıp soykırım iması yapmıştır.

Uygulanan bu çifte standart; dinler arası diyaloğa vurgu yapan, medeniyetler arası ittifakı savunan ve evrensel sevgiyi dile getiren Roma Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa Fransuva’ya yakışmamakta ve onun söylemleriyle ters düşmektedir.

Bu çifte standart, Müslümanlar ve Hristiyanlar arasında kutuplaşma yaratmaktan başka bir işe yaramayacaktır. Bu tutumun hiçbir şekilde yapıcı olmadığı aşikârdır. Umarız Papa Fransuva’nın yapmakta olduğu bu hata bilinçli değildir ve gelecekte bu tür bir hataya düşmeyecektir.

* Fotoğraf Reuters haber ajansı tarafından çekilmiştir