E. Büyükelçi Ömer Engin LÜTEM
AVİM Danışmanı
17.02.2015
Başkan Sarkisyan Ermenistan Meclisi Başkanı Sahakyan’a gönderdiği bir mektupla 10 Ekim 2009 tarihinde Zürih’te imzalanan Türkiye- Ermenistan Protokollerini Meclis’ten geri çektiğini bildirmiş, buna gerekçe olarak da Türkiye’nin siyasi irade eksikliğini, Protokollerin sözüne ve ruhuna aykırı hareket etmesini, devamlı önkoşullar ileri sürmesini ve ayrıca “Ermeni soykırımının” 100. yılında 'inkâr politikasının' ivme kazanmasını göstermiştir.
Bilindiği gibi Türkiye ve Ermenistan arasında diplomatik ilişkiler kurulması ve işbirliği yapılması amacıyla imzalanan Protokollerin onaylanmasını ve dolayısıyla uygulanmasını Türkiye Karabağ sorununda olumlu gelişmeler olmasına bağlanınca, Ermenistan buna karşı çıkmış, Protokollerin önkoşul olmadan uygulanmaya konmasında ısrar etmiş, bu konuda ABD ve AB’nin desteğini kazanmış, Türkiye tutumunu değiştiremeyince de, 2010 yılında Protokolleri Meclis'in haftalık gündeminden çekmişti. Ancak protokoller görüşülmese dahi, Meclis gündeminde yer almaya devam etmişti. Şimdi yapılan, Protokolleri Meclis gündeminden tamamen çıkarılmasıdır. Burada dikkat edilecek husus Protokollerin reddedilmemiş olduğu, istenilen koşullar sağlandığı takdirde yeniden Meclis’e gönderilebileceğidir. Bu açıdan bakıldığında Başkan Sarkisyan’ın Protokolleri Meclis’ten geri çekmesinin, kamuoyunu etkilemek dışında, fazla bir anlamı yoktur.
Cumhurbaşkanı Sarkisyan neden böyle hareket etmiştir? Gerekçe olarak gösterdiği, yukarıda değindiğimiz Türkiye’den yakınmaları yeni değildir. O zaman Protokolleri şimdi Meclis'ten geri çekilmesinin başka nedenleri olsa gerektir.
Son günlerde Ermenistan’da en önemli olay, ülkenin ikinci partisi olan Müreffeh Ermenistan Partisi ve özellikle bu partinin başkanı Tsarukyan ile Sarkisyan arasında gitgide derinleştiği görülen, sokak gösterileri yapılması noktasına kadar gelen ve ciddi bir bunalıma dönüşme olasılığı bulunan anlaşmazlıktır. Sarkisyan Protokolleri Meclis’ten çekmekle kamuoyunda kendi lehine bir puan kazanmak istemiş olabilir.
Sarkisyan ve hükümetinin, açıkça söylenmemekle beraber, Rusya ile sorunları olduğu anlaşılmaktadır. Bu sorunlar arasında Ermenistan’ın Avrasya Ekonomik Birliğine katılmakla beraber halen Avrupa Birliği ve NATO ile ilişkilerini geliştirmeye çalışması, Rusya’nın Azerbaycan’a silah satmaya devam etmesi, Ermenistan ekonomisinde bir çok sektörde Rus şirketlerinin hâkim durumda olması ve son olarak da Gümrü’deki Rus üssünde görevli bir Rus askerinin bir Ermeni aileyi öldürmesi olayının ülkede yarattığı Rusya aleyhindeki havaya Ermenistan hükümetinin karşı çıkmaması sayılabilir. Rusya ile yakın ilişkiler içinde olduğu bilinen Tsarukyan Cumhurbaşkanlığı için alternatif olabilir.
Sarkisyan herhalde böyle bir olasılığı dikkate alarak, temelde Rusya’ya karşı olan Taşnakların hükümete katılmasını sağlayarak durumunu güçlendirmek istemiş olabilir. Taşnaklar 1998 yılında Robert Koçaryan’ın cumhurbaşkanı seçilmeyle hükümete girmişler ve 2009’da Türkiye- Ermenistan Protokollerinin imzalanmasını protesto ederek hükümetten ayrılmışlardır. Tekrar hükümete girebilmek için de Protokollerin reddedilmesini şart koşmuşlardır. Protokollerin reddedilmesinin ABD, AB ve hatta Rusya tarafından iyi karşılanmayacağının bilincinde olan Sarkisyan ise bunu yapamamış ve Protokolleri Meclis’ten çekmek yoluyla bir yarım adım atarak Taşnakları tatmin etmeye çalışmıştır. Taşnak Partisi’nden Giro Manoyan, Sarkisyan’ın bu kararını olumlu ancak yetersiz bir adım olarak değerlendirmiş, protokollerin reddedilmesi gerektiğini bildirmiştir.
© 2009-2024 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
JOACHİM GAUCK VE TÜRKİYE
Ömer Engin LÜTEM 19.05.2015 -
ESKİ SİGORTA POLİÇELERİ
Ömer Engin LÜTEM 19.12.2010 -
SARDARAPAT: OLMAYAN ZAFER
Ömer Engin LÜTEM 28.05.2015 -
ERİVAN TÜRKİYE’Yİ ELEŞTİRİYOR (2)
Ömer Engin LÜTEM 20.06.2010 -
FRANSA VE ERMENİ SORUNU
Ömer Engin LÜTEM 30.01.2014
-
AĞRI VE NEMRUT’TA ERMENİSTAN BAYRAĞI
Şakire FURTUN 20.08.2015 -
AVRUPA BİRLİĞİ ERMENİ TALEPLERİNİ KABUL ETTİ
Ömer Engin LÜTEM 15.12.2010 -
KİTAP DEĞERLENDİRMESİ: KAYIP KENTTEN MANEVİ VATANA
AVİM 28.06.2018 -
ERMENİ İDDİALARI KARŞISINDA FRANSA NEREDE DURUYOR?
AVİM 19.01.2015 -
ERMENİSTAN DIŞİŞLERİ ESKİ BAKANI V. OSKANİAN TÖHMET ALTINDA
Alev KILIÇ 04.09.2012
-
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2022 -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
Türk-Ermeni İlişkileri Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2021 -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2020 -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2019 -
Türk-Ermeni Uyuşmazlığı Üzerine Ömer Engin Lütem Konferansları 2018 -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
Ermeni Sorunu Temel Bilgi ve Belgeler (2. Baskı)
-
EMEKLİ BÜYÜKELÇİ BİLAL ŞİMŞİR'İN ANISINA KONFERANS: "21. YÜZYILDA TÜRK DİPLOMASİSİ VE DIŞ POLİTİKA: ÇOK KUTUPLU DÜNYADA YENİ PERSPEKTİFLER"