Paylaş :

PDF İndir :

Ermenistan’da koalisyonu oluşturan partiler yaptıkları bir açıklamada, özetle, Türkiye’nin tutarsız ve kaçamak tutumunun ve ön koşullar ortaya atmasının protokollerin makul zaman içinde onaylanmasını çıkmaza sokmuş bulunduğunu ve Başbakan Erdoğan’ın protokollerin onaylanmasını Karabağ sorununa bağlamasının kabul edilemez olduğunu belirtikten sonra, Türk tarafı önkoşul ileri sürmeden ilişkilerin normalleşmesi sürecine devam etmeye hazır oluncaya kadar protokollerin onaylanmasının Parlamento gündeminden çıkartıldığını bildirdiler. Başkan Sarkisyan da televizyonda bu konuda bir konuşma yaparak Türkiye’nin ön koşul ileri sürmeden protokollerle ilgili süreci ilerletmeye hazır olmadığını, protokollerin onaylanması için makul zamanın geçtiğini, Türkiye’nin 24 Nisan’ı atlatmaya çalıştığını, protokollerdeki imzalarına sadık olduklarını, Türkiye ile ilişkileri normalleştirme amaçlarının halen geçerli olduğunu, ancak protokollerin onaylanmasını askıya almak durumunda bildirmiştir. Ermenistan Devler Başkanın konuşmasında dikkati çeken bir diğer husus, Başbakan Erdoğan’dan hiç bahsetmezken siyasi dürüstlüğü için Cumhurbaşkanı Gül’e müteşekkir olduğunu belirtmesidir. Diğer ilginç bir nokta, kendi açılarını paylaşan ve Türkiye’de adaletin yerine getirilmesi için mücadele eden Türk aydınlarına da teşekkür etmesidir. Kısaca Ermenistan protokollere bağlılığını ifade etmekle beraber, Protokollerin tasdik sürecini durdurmuştur. Ancak bu kararın aslında protokoller konusunda bir değişiklik yapmadığı görülmektedir; zira Türkiye’nin Karabağ sorununda önemli gelişmeler oluncaya kadar protokolleri tasdik etmemesine karşılık olarak Ermeniler, Türkiye protokolleri onaylamadığı sürece, kendileri de onaylamayacaklarını bildirmişlerdi. Dün yapılan açıklamalar bu kararın tekrarından ibarettir. Bir değişiklik yaratmadığına göre bu karar neden gösterişli bir şekilde açıklanmıştır. Bunun nedenini Ermenistan’ın iç siyasi dengelerinde ve Diaspora ile olan ilişkilerinde aramak gerekmektedir. Türkiye ile imzalanan protokoller, bir yandan Taşnakların diğer yandan diğer muhalefet partilerinin eleştirilerine neden olmuştu. Diasporada bu eleştiriler daha da sertti. Ancak protokoller kısa sürede onaylanır ve Türkiye sınır kapısı açılırsa bu özellikle Başkan Sarkisyan için büyük başarı olacaktı. Ne var ki Türkiye, daha önce açıkladığı gibi, protokollerin onaylanmasını Karabağ soruna bağlayınca bu gerçekleşmedi ve Ermenistan’da gerek hükümet gerek başkan zor durumda kaldı. Protokollerin onay sürecinin askıya alındığının ilan edilmesi bu güç durumu mümkün olduğunda ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Diğer yandan gerek koalisyon partilerinin açıklamasında ve Başkan Sarkisyan’ın konuşmasında protokollerin “dondurulmuş” olmasından Türkiye ve özellikle Başbakan Erdoğan sorumlu tutulmaya çalışılmaktadır. Sayın Cumhurbaşkanına teşekkür edilirken Başbakana değinilmemesinin nedeni budur. Ermenistan’ın bu girişiminin diğer bir amacı da Başkan Obama’nın 24 Nisan’da yapacağı açıklamayı etkilemektir. Normal koşullarda bu açıklamada, ilişkilerini normalleştirmek için Türkiye ile Ermenistan’ın harcadığı ortak çabalarının övülmesinin yer alması beklenmekteydi. Ermenistan’ın bu girişiminden sonra söz konusu normalleşme için iyimser olmak zordur. Ancak yine de Başkan Obama’nın soykırım sözcüğünü kullanması beklenmemektedir. Diğer yandan Ermenistan’ın Türkiye’yi suçlamasının ve bu günkü durumdan sorumlu olarak göstermesinin Diaspora’nın, bazı ülke parlamentolarından soykırım iddialarını kararlar çıkartmak için esasen başlatmış olduğu girişimleri daha da arttırması beklenebilir. Sonuç olarak, Ermenistan’ın bu kararının protokollerin durumunda aslında bir değişiklik yapmamış olmakla beraber, iki ülke ilişkilerinde gerginliğe neden olacağı bunun da ilişkilerin normalleştirme süreceğine zarar verebileceği görülmektedir.