“Bağımsız Devletler Topluluğu’nu (CIS) oluşturan onbir ülke 5 Aralık’ta Türkmenistan’ın başkenti Aşkabad’da zirve toplantısında bir araya gelmiştir. Rusya, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan, Ermenistan, Ukrayna, Belarus ve Moldova’nın devlet başkanları düzeyinde katıldığı toplantıda Azerbaycan başbakan, Kırgızistan dışişleri bakanı ile temsil edilmiştir. Rusya’nın oluşturmaya çalıştığı “Avrasya Birliği”nin onaylanmasında bir dönüm noktası olması beklenen zirveden bu konuda somut bir açıklama çıkmamıştır. Rusya devlet başkanı ilk aşamada bir gümrük birliği, ortak bir ekonomik alan oluşturma önermiş ve bu yönde bir niyet belirten ve bu yeni yapılanmaya katılmaya hazır olan bütün devletleri memnuniyetle karşılayacağını ifade etmiştir. Zirve sonunda liderlerin kabul ettiği CIS üye ülkeleri arasında kapsamlı işbirliği başlıklı bildiri beklentilerin gerisinde kalmıştır. Avrasya Birliği’ni ekonomik alanda cazip kılacak veriler itibarıyla kaydedilebilecek husus, toplantıya katılan onbir ülkenin 2011 yılında aralarındaki toplam ticaret hacminin 281 milyar dolar olmasıdır. Bu miktar 2010 yılına göre %36 artış göstermiştir. 2012 yılının ilk altı ayında bu miktar 135.9 milyar dolara ulaşmıştır. Bu miktarların önemli bölümü ise gaz, petrol ve diğer doğal kaynaklardan oluşmaktadır. Siyasi bakımdan da onbir üye ülke arasında farklılşmalar vardır. Gürcistan esasen üyelikten çıkmış, batı ile ilişkilere yönelmiştir. Ermenistan ve Moldava da benzer bir heves içindedir. Son olarak Erivan’da yapılan, AB Komisyonu başkanının da hazır bulunduğu bir toplantıda Gürcistan devlet başkanının ve Moldova başbakanının da bir zirvede bir araya gelmeleri bu yönde açık bir mesaj oluşturmuştur. Rusya’nın özellikle güçlü bağları itibarıyla Ermenistan üzerinde odaklandığını söylemek mümkündür. Nitekim Aşkabad zirvesi sırasında Avrasya Ekonomik Komisyonu yönetim kurulu başkanı Erivan’ı ziyaretle başbakan ile , 6 Aralık günü de cumhurbaşkanı ile görüşmüştür. Ermenistan yetkilileri Rusya ile mevcut stratejik işbirliği bağlarının rus önerilerine karşı çıkmayacaklarının doğal bir kanıtı olduğunu belirtirken, aynı nefeste batı ve AB ile ilişkilerini geliştirmenin bir çelişki teşkil etmediğini, nitekim AB ile bir ortaklık anlaşması imzalama hazırlıklarının tamamlanmış olduğunu, ayrıca derin ve kapsamlı bir serbest ticaret alanı anlaşmasına hazırlandıklarını vurgulamaya özen göstermektedir. Ermenistan kaynakları Avrasya Birliğine katılma konusunda rus baskısından şikayetlerini giderek daha açık biçimde ifade etmekte ve zorla güzellik olmayacağını kaydetmektedir. Bu vesileyle Türkiye konusunda da spekülasyondan kaçınmamakta, Rus devlet başkanının Türkiye’yi ziyaretinde Türkiye’yi de Avrasya gümrük birliğine katılmaya davet ettiği, bu şekilde gümrük birliği için ortak sınırları bulunmadığı gerekçesini ileri süren Ermenistan’ın elinden bir kozun da gideceği ve Türkiye ile sınırların açılmasının gündeme geleceği iddia edilmektedir. Nihayet, Avrasya Birliği önerisinin batıda da giderek daha ciddi bir rekabet olarak algılanmaya başlandığı görülmektedir. AGİT dışişleri bakanları toplantısı münasebetiyle İrlanda’da bulunan ABD dışişleri bakanı basında yayınlanan bir beyanında,baskıcı hükümetler tarafından orta asya ve doğu avrupa’nın büyük kısmının yeniden Sovyetleştirilmesi çabalarına karşı uyarıda bulunmuş, “ adı Avrasya Birliği veya bilmem ne olabilir, ama ne olduğunda yanılmayalım” demek ihtiyacını duymuştur.