Birleşmiş Milletler’in (BM) Eylül 2020’de başlayacak 75’inci dönemi için dönem başkanlığı seçimi COVID-19 tedbirleriyle gerçekleşti. Bu sene seçimler, her zamankinden farklı olarak, 74’üncü dönem Genel Kurul Başkanı Tijjani Muhammad-Bande tarafından sanal platformda organize edildi ve Türkiye’den aday eski Bakan ve eski baş müzakereci Volkan Bozkır Başkanlık makamına seçildi[1].

Teamüllere göre BM Genel Kurul Başkanı, her yıl eşit coğrafi temsil ilkesine uygun olarak 5 coğrafi bölge (Afrika, Asya, Avrupa, Latin Amerika, Batı Avrupa ve Diğer Devletler) arasından, rotasyon usulüne göre seçiliyor[2]. Bölgelerde yer alan ülkelerin konsensüs sağlaması veya başka bir aday olmaması halinde, adaylar seçim yapılmasına gerek olmadan görevlerine başlayabiliyor. Ancak, geçtiğimiz hafta yapılan 75’inci dönem seçimleri söz konusu teamülden farklı olarak gerçekleşti.

Türkiye’nin yer aldığı bölge ülkelerinden Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Ermenistan ve Yunanistan teamülü bozarak Volkan Bozkır’ın adaylığına itirazda bulundular[3]. İtirazın nedeni ise, “Türkiye’nin güttüğü politikanın, BM değerleri ve normlarıyla uyum içinde olmaması” olarak gösterildi[4]. Bu üç ülkenin itirazı sonucu, tek aday olmasına rağmen Bozkır için, bir ilk yaşanarak, Genel Kurul’da oylama yapıldı. Oylama sonucunda Bozkır 193 ülkeden 178’inin desteğini alarak görevine seçilmiş oldu[5]. Bu seçimler, Türkiye’den bir ismin BM’de yüksek kademede temsile ilk kez gelmesi nedeniyle önemli olsa da, aslında Türkiye açısından önemli başka bir durumun varlığına işaret ediyor.

Özellikle Türkiye’ye karşı “soykırım” iddialarında birbirine destek çıkan Yunanistan ve Ermenistan’ın, diğer pek çok konuda da Türkiye karşıtlığı paydasında buluştuğu seçimler vesilesiyle bir kez daha görülüyor. Hatırlanacağı üzere 2019 yılında, Yunanistan, Ermenistan ve GKRY Dışişleri Bakanları bir zirve gerçekleştirmişti. Bu zirvede Bakanlar arasında üçlü işbirliği kararı alınmış, Ermenistan, Doğu Akdeniz meselesiyle ilgisi olmamasına rağmen, GKRY’ye destek verdiğini açıklamıştı[6]. Yine geçtiğimiz Nisan ayında Ermenistan Dışişleri, AB’nin Türkiye’ye yaptırım uygulanması yönündeki kararına, AB üyesi olmamasına ve hatta aday statüsü dahi olmamasına rağmen, katıldığını beyan etmişti[7].

Dolayısıyla BM Genel Kurul Başkanlığı seçimleri Ermenistan, Yunanistan ve GKRY’nin tavrı bu çerçevede düşünüldüğünde meselenin, Türkiye’nin BM normlarına uymamasından kaynaklanmadığı rahatlıkla görülebiliyor. Ancak Yunanistan, Ermenistan ve GKRY’nin Türkiye karşıtlığı nedeniyle böyle bir girişimde bulunduğu anlaşılmış olacak ki BM Genel Kurulunda yapılan seçimlerde bu üç ülkenin girişiminin sonuçsuz kaldığı görülüyor. Bozkır lehine çıkan oyların fazlalığı, BM içerisinde bu fikrin çok da yaygın olmadığını da gösteriyor. Her ne kadar Ermeni basınında, Türkiye karşıtı propaganda anlayışının Ermenistan’ın uluslararası konumunu güçlendirdiği şeklinde yorumlar yapılsa da[8], durum aslında bunun tam tersi şekilde seyrediyor. Yunanistan’ın ve Ermenistan’ın haklı nedenlere dayanmadan takındığı bu tavır, uluslararası alanda bu iki ülkenin imajının ve güvenilirliğinin sarsılmasına neden oluyor. BM gibi bir uluslararası platformda, rotasyon usulüne uygun şekilde elde edilen bir hakkın kullanımını, husumet temelli bir anlayışla engellemeye çalışmak, BM’nin uluslararası barışı korumaya çalışan yapısına ters düşüyor. Dolayısıyla, aslında Yunanistan ve Ermenistan’ın, BM değerlerine aykırı şekilde hareket ettikleri görülüyor.