Başkan Koçaryan’ın Tarihçiler Komisyonu Önerisini Reddettiği, Başkan Sarkisyan’ın Kabul Ettiği İddiası

Ermenistan’ın Taşnak eğilimli Lragir Gazetesi, 25 Ağustos 2011 tarihli sayısında bir WikiLeaks belgesine dayanarak Başkan Koçaryan’ın Başbakan Erdoğan’ın 2005 yılında yaptığı “Tarihçiler Komisyonu” önerisini reddettiğini oysa Başkan Sarkisyan’ın 2008 yılında aynı öneriyi kabul ettiğini öne sürdü. Bu iddia, Başkan Koçaryan’ın soykırım konusunu Türkiye ile görüşmeyi reddettiği Başkan Sarkisyan’ın ise kabul ettiği anlamını taşıyordu. Aşırı milliyetçi Ermeni çevrelerine göre “soykırım gerçeğini” tartışmak bir tür ihanet sayıldığından Başkan Sarkisyan güç duruma düşmüş oluyordu. Başkan’ın basın müşaviri Armen Arzumyan, alışılmadık bir şekilde Lragir gazetesine bir mektup göndererek Koçaryan’ın reddettiği bir hususun Sarkisyan tarafından kabul edildiği ifadelerine karşı çıktı ve gazeteden yapılmış olan bu yanlışı düzeltilmesini istedi.

Türkiye-Ermenistan protokollerinin imzası aşamasında Taşnaklar Hükümet koalisyonundan çekilmişlerdi. İzleyen dönemde Taşnaklar ile Sarkisyan ve başkanlığını yaptığı Cumhuriyetçi Partinin arasının gitgide açıldığı gözlemlenmişti. Bu arada Diasporanın Taşnakları destekleyen kesiminde Sarkisyan aleyhtarlığı daha da artmıştı. O derece ki, Taşnak Partisi Amerika Batı Yakası Merkez Komitesi bir bildiri yayımlayarak, Eylül ayı sonuna doğru New York’a gelip Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda bir konuşma yaptıktan sonra Ermenistan’ın bağımsızlığı törenleri için Los Angeles’e gelecek olan Sarkisyan şerefine verilecek olan davete “ Karabağ topraklarını vermeye hazır olan ve Ermenistan’ı Türkiye ile ilişkileri normalleştirme uğruna Ermenistan’ı aşağılayıcı ve bozguncu bir yola sokan bir başkanı onurlandıramayacaklarını” belirterek katılmayacaklarını bildirdiler. Ardından Başkan Sarkisyan’ın A.B.D.’ye girişinin yasaklanmasını isteyen bir dilekçeyi imzaya açtılar. Diaspora Ermenilerinin ne derecede aşırı olabilecekleri sergileyen bu davranışa Ermenistan’daki Taşnak Partisinin bile itiraz ettiğini belirtelim.

Bu olayların arkasında bir buçuk yıla kadar sonra yapılacak olan Ermenistan Başkanlık seçimleri bulunmaktadır. Başkan Sarkisyan, önce çok savunduğu Türkiye-Ermenistan Protokollerinin bir sonuca varmaması nedeniyle hayli yıpranmıştır. Ayrıca dünyada birçok ülkeyi vuran ekonomik kriz Ermenistan’ı da olumsuz etkilemiştir. Bu durumda, koşullarda bir değişiklik olmadığı takdirde, Sarkisyan’ın başkanlık seçimlerini Kaybetmesi olasıdır. Bu nedenle daha şimdiden başkanlık seçimleri konusunu gündeme getirmekte ve bu arada özellikle eski Başkan Koçaryan’ın aday olup olmayacağı tartışılmaktadır. Taşnakların, Koçaryan’ın reddettiği “Tarihçiler Komisyonu” önerisini Sarkisyan’ın kabul ettiğini ileri sürerek Sarkisyan’ı zayıflatmak ve Koçaryan’ın olası adaylığını desteklemek istedikleri anlaşılmaktadır.

Gerçekte Koçaryan’ın reddettiğini Sarkisyan kabul etmiş midir?

Başbakan Erdoğan 13 Nisan 2005 tarihinde Başkan Koçaryan’a bir mektup göndererek “ ülkelerimiz tarihçi ve diğer uzmanlarından oluşan bir grubun 1915 dönemine ait gelişme ve diğer olayları sadece Türk ve Ermeni değil, ilgili üçüncü ülkelerde yer alan tüm arşivlerde araştırarak, bulgularını uluslararası kamuoyuna açıklamalarını önermişti. Başkan Sarkisyan bu mektuba 25 Nisan’da verdiği cevapta, 1915 dönemi gelişme ve olaylarının araştırılması önerisini doğrudan yanıtlamammış, bu konunun dışında olan Türkiye-Ermenistan ilişkilerine öncelik vererek “önkoşulsuz olarak diplomatik ilişkilerin kurulmasını” önermiş ayrıca “ bu bağlamda iki millet arasında askıda kalan tüm sorunları çözmek ve bir anlayış birliğine ulaşmak amacıyla bu sorunları görüşecek bir hükümetler arası komisyon” toplanmasını teklif etmiştir.

Bundan çıkan sonuç Başkan Koçaryan’ın Başbakan Erdoğan’ın önerisini olduğu gibi kabul etmemekle beraber tamamen de reddetmediğidir. Başbakan Erdoğan’ın önerisi sadece tarihi olayların araştırılmasıdır. Başkan Koçaryan ise iki ülke arasında askıda kalan tüm sorunların görüşülmesini önermiştir, tabii bunlar arasında tarihi olaylar, yani soykırım iddiaları da bulunacaktır.

Başkan Sarkisyan ise seçildikten kısa süre sonra Türkiye ile tarihi olayların da görüşülebileceğini söylemiş, Taşnaklar ve diğer aşırılardan gelen itirazlara karşı ise bu tür görüşmelerin soykırım gerçeğini değiştirmeyeceği şeklinde cevap vermişti. Türkiye’nin Karabağ sorununda önemli gelişmeler olmadan Protokolleri onaylamayacağının kesinlik kazanmasından sonra ise ikinci Protokolde yer alan “Tarihi Boyut Alt-Komisyonu”nun soykırım iddialarını ele almayacağına ilişkin söylemler yoğunluk kazanmıştır ve en sonunda Başkan Sarkisyan 2010 yılı Nisan ayında Alman Der Spiegel Dergisine verdiği bir mülakatta “ Türkiye suçunu itiraf ettiği takdirde Tarihçiler Komisyonu kurulmasının bir anlamı olacağını” söyleyecek kadar işi ileri götürmüştür. Buna gerçekten inanıp inanmadığı ise ayrı bir konudur.

Yarın : ABD Kongresi ve Büyükelçi Atamaları