8-9 Temmuz 2016 tarihleri arasında Polonya'nın başkenti Varşova'da 2016 NATO zirvesi yapılmıştır. Zirve'ye NATO üyesi 28 ülkeyle beraber NATO üyesi olmayan 12 ülke de katılmıştır. Varşova’da düzenlenen Zirve'de ele alınan konular özelikle Rusya ile ilişkiler, Afganistan ve Irak’ın güvenliği ve Doğu Avrupa ülkelerinin güvenliğini kapsayan geniş çaplı Küresel konular olmuştur. Zirve’de NATO sınırları dışında istikrarın güçlendirilmesi, terörle mücadele ve savunma gücünün artırılması gibi güvenlik konuları da gündemde yer almıştır.  Rusya’nın nüfuz alanı addettiği Kafkasya’daki ülkelerde Zirve’de yer almıştır.

Azerbaycan, son 20 yıldır, gerek Afganistan gerekse Kosova’da NATO’ya  sağlamış olduğu askeri yardım ile NATO’daki konumunu pekiştirmiştir. NATO’nun hedeflediği yeni küresel tehditlerle mücadele çerçevesinde önemli stratejik ortak ülke konumuna gelmektedir.  Avrupa Politika Merkezi Analisti Amanda Paul, Trend Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, NATO’nun Azerbaycan’ın terörle mücadele ve diğer güncel tehditlere karşı katkısını tanıdığını bildirmiştir. Afganistan’daki Kararlı Destek Misyonuna katkısı çerçevesinde NATO zirvesinde bulunan Ermenistan’ın, Azerbaycan’a nazaran, Varşova’da bulunma sebepleri belirsizdir. Bilindiği gibi, Ermenistan, Rusya'nın siyasi bir müttefiki olmanın yanı sıra, aynı zamanda Rusya başkanlığı altında kurulmuş olan Güvenlik Antlaşması Örgütünün (CSTO: Collective Security Treaty Organisation) de üyesidir. Bu bağlamda, Ermenistan’ın bir NATO zirvesine katılması anlamsızlığını korumaktadır. 

Azeri gazeteci, Elmira Tariverdiyeva’ya göre,[1] Serj Sarkisyan’nın Varşova’daki zirveye katılmasının sebebi, Rusya ile ikili müzakerelerde, NATO yakınlığının kozunu kullanarak, elini kuvvetlendirmek arzusudur. Ancak, Sarkisyan’ın Zirve esnasında yapmış olduğu konuşmasına bakılırsa, Varşova’da bulunmasında başka  sebepler olduğu anlaşılmaktadır.[2] Sarkisyan konuşmasında, NATO’nun Karabağ sorununu çözülmesi için uygun bir platform olmadığını savunarak, Viyana ve ST. Petersburg anlaşmalarının[3] öneminin altını çizmiştir.[4] Böylelikle, Sarkisyan AGİT Minsk Grubunun eş-başkanlarından biri olan Rusya’nın bu süreçten uzak kalmaması gerektiğini dolaylı olarak savunmuştur. 

Zirveye katılan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov Varşova’da AGİT Minsk Grubu Eşbaşkanları, Rus İgor Popov, Fransız Pierre Andrieu, Amerikalı James B. Warlick ve AGİT Dönem Başkanı Özel Temsilcisi Andrzej Kasprzyk bir araya gelerek, Dağlık Karabağ sorununun çözüm süreciyle ilgili fikir alışverişi yapmışlardır. Bu bağlamda, Ermenistan’ın NATO zirvesine katılma sebeplerinden biri de, Uluslararası bir düzeyde, Azerbaycan’ın tek ses olmasını engellemektir. Bu çerçevede, Sarkisyan Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry ile ikili bir toplantıya katılmıştır. Bu toplantı da, her iki taraf, Nisan ayındaki “4 Gün Savaşı” gibi bir olayla yeniden karşı karşıya gelinmemesi için, St. Petersburg ve Viyana anlaşmalarının önemini vurgulamışlardır.[5]