Hazel ÇAĞAN ELBİR

Analist, AVİM

Yönetmenliğini ve başrolünü Avustralyalı aktör Russell Crowe'un üstlendiği, Yılmaz Erdoğan ve Cem Yılmaz'ın da oyuncu kadrosunda bulunduğu, 1915 yılında Gelibolu yarımadasında Çanakkale Savaşı’nı anlatan ve sinematografik olarak da başarılı bulunan "Son Umut" - "The Water Diviner" filmi, 26 Aralık 2014'te vizyona girdi.

Film, Avusturalyalı bir çiftçi olan Connor'ın üç oğlunu Çanakkale Savaşı'na asker olarak gönderdikten sonra Gelibolu'ya gelerek akıbetlerinin ne olduğunu anlamaya çalışmasını konu alıyor.  

Filmde en akılda kalıcı ifade, Çanakkale Savaşı'nın insan unsuruna en fazla değer veren mücadele olduğunun vurgulanmasıydı. Her iki taraf da Çanakkale Savaşı sonrasında, askerlerinin cansız bedenlerinin, kafataslarının kimlere ait olduğunun tespit edilmesi sahneleri ile akla Atatürk'ün bilinen sözlerini ve buna Avustralyalı bir annenin yanıtını akla getirmiştir:

“Bu memleketin topraklarında kanlarını döken kahramanlar! Burada, dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle yanyana koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve rahat uyuyacaklardır. Onlar bu    topraklarda canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.”

     Atatürk, 1934

“Gelibolu topraklarında yitirdiğimiz evlatlarımızın acısını, alicenap sözleriniz hafifletti. Gözyaşlarımız dindi. Bir ana olarak bana, bir güzelim teselli bahşetti. Yavrularımızın sonsuz uykularında, huzur içinde dinlendiklerinden hiç kuşkumuz kalmadı. Majesteleri kabul buyururlarsa bizler de kendilerine Ata demek istiyoruz. Çünkü, yavrularımızın mezarları başında söylediğiniz sözler, ancak bir öz babanın sözleri gibi yüce, ilahi. Evlatlarımızı bir baba gibi kucaklayan büyük Ata’ya tüm analar adına şükran, sevgi, saygıyla...”

     Avustralyalı bir anne

"Son Umut" hakkında çıkan bazı yazılarda askerlerin kostümlerinin aslına uygun olmadığından bahsedilmişse de unutulmamalıdır ki, bu savaş yokluk içinde verilmiş bir mücadeledir ve buna rağmen olabildiğince özenli giyinmeye çalışmışlardır. Film kostüm dalında ödül almış, Yunanlı işgalcilerin kıyafetlerinin aslına uygun bir şekilde seçildiği de vurgulanmıştır. Dönemin giyimine ait bilgiler tarihsel kaynaklarda sıklıkla vurgulanmıştır.

Russell Crowe bir Yeni Zelandalı olarak, Türk topraklarında verilen mücadelenin Avustralyalılar için de  ne kadar kutsal olduğunu ve nasıl zor şartlarda cereyan ettiğini anlatmış nasıl bir gelecek için şehit düşüldüğünü doğrudan, abartıdan uzak ve olması gerektiği şekliyle izleyiciye aktarmıştır. Dolayısıyla, film sadece bir Yeni Zelandalı'nın Türklerin imajını dünyaya bu denli olumlu aktarması sebebiyle değil, ayrıca görsel bir belge olmasıyla da önemli bir katkıdır. Filmin, 2015'te Türkiye için realist bir imaj çizerken, Ermeni meselesine hiçbir şekilde değinmediği dikkat çekmektedir.

Film, 2015 Türkiye’si için büyük bir önem taşımaktadır. Hem Çanakkale Zaferi açısından hem de Ermenilerce önemli görülen 2015'te Türk kimliğini bir yabancı gözünden bulanık olmaktan uzak, bu kadar net gösteren bir film çekilmesi kutlanacak bir etkinliktir.

“Son Umut”- “The Water Diviner” filmi, Ermenilerin bir başka iddiayla düzenledikleri yüzüncü yıl etkinliklerine katkı sağlayabilecek hiçbir tarihi olgunun yer almaması bir yana, Osmanlı Devleti’nin, Türk halkının o dönemde içinde bulunduğu şartlar, ölüm kalım mücadelesini yansıtması ve Rus cephesinde cereyan eden Ermeni olaylarının boyut ve niteliğinin de daha gerçekçi bir zemine oturtulması dolayısıyla tarihi adil hafızaya da önemli bir katkı sağlamaktadır.

International Movie Data Base (IMDB)'de 8,1 alarak en fazla beğenilen 5000 filmden biri olan "Son Umut" - "Water Diviner", Amerika Birleşik Devletleri'nde 24 Nisan 2015'te gösterime giriyor.

Diğer tarihler ise şöyle: